Afscheidsfeest geheel in Papua stijl: Foto's!

Een onvergetelijk afscheidsfeest met mensen waar we de afgelopen 6 maanden ons leven mee gedeeld hebben. Ik wil hier niet weg. 

De foto's vertellen het verhaal verder wel.

Ik had de eer om het eerste varken te schieten (totaal 4 varkens!), een momentje waarop je je echt helemaal man voelt :)

Bapak Thomas, bewaker op het vliegveld en normaal een teruggetrokken man. Maar tijdens de Bakar Batu moest iedereen toch echt naar hem luisteren!

Ibu Wiljanne, samen met alle andere Ibu's de groenten klaarmaken

En dat schilderen kwam nogal precies, 3 man zijn zeker 15min bezig geweest. Verf gemaakt van een rode vrucht en van houtskool.

De dames met de sali's (grasrokjes)

Dansen op traditionele muziek!

Education in Papua

Today I was school photographer at SSB. I will never forget the smiles and the hearts full of love. These teachers are doing the impossible by running a great school without any education background. Motivated and passionate about their dream: good education for the next generation. In a country where teachers normally don’t show up, where kids are being told that they are stupid and where most kids leave elementary school without reading and writing skills. The work the teachers of Sekolah Sinar Baliem do, is dealing with one of the main problems in Papua. The whole education system is 'busuk' (rotten). 

Close to our house I saw a Javanese teacher beating high school kids because they didn't have good shoes and good clothing when they arrived at school. Another common thing here: most kids have to pay to pass their exams, for girls that can mean that they have to have sex with the teacher. There is no safe environment and it's all about getting a diploma. You can even buy an S-1 (Bachalor), S-2 (Masters) or a S-3 (PGD) here in Papua at some universaties. Benny, our director, needs a S-1 because he is leading Lentera, and he goes to the only 'university' in Wamena that offers S-1's. And even there teachers don't show up, and he never learned anything from them.. These are only a few examples.

While doing research for my thesis on discipleship in Lentera, I found a quite recent study on 'Teacher Absenteeism in Papua and West Papua'. They studied thousands of schools in total, including 677 highland schools in Papua. The main results: (1) One in two teachers in the highland districts are absent. (2) Even when teachers do attend school, the learning of children is very ‘sporadic’, with teachers likely ‘rotating’ days of absence from the school. (According to our Papuan friends, the reality is even worse then the results of this study). 

Can you imagine why I was so happy today? Change is happening now because God put a mission in the hearts of these teachers. God is able. The people we worked with the last 7 months are a big example for us.

Theo

Uit mijn dagboek: De laatste weekjes in Papua

Vandaag een stukje dagboek.. om jullie te laten weten hoe het voor mij voelt, deze laatste weken in Papua. 

Nog 2,5 week, dan vertrekken we uit Papua. En dat het nog maar zo kort is, maakt dat ik opeens enorm ben gaan nadenken over m'n werk hier en ga reflecteren op alles wat ik wel en niet gedaan heb. Als je me beter kent, weet je: ik ben nogal geneigd om meer te focussen op de dingen die ik niet heb kunnen doen, dan op de dingen die wel gedaan zijn.. Ik denk terug aan alle ideeën en dromen die ik had aan het begin van dit semester; alles wat ik wilde aanpakken en veranderen; en dat is niet allemaal gelukt. Logisch, uiteraard; want als ik terugkijk naar m'n lijstjes wilde ik ook wel heel veel. En de praktijk, cliché, is altijd weerbarstiger dan de theorie; dat zie ik nu ook wel. Leerkrachten die toch niet helemaal
vatten wat ik probeer te zeggen en dus vervolgens niet doen wat ik vroeg, of gewoon nog veel lager zitten qua leerkrachtniveau dan ik soms denk, vertragen het proces natuurlijk. En begrijp me goed: ik ben juist heel trots op wat de leerkrachten voor elkaar hebben gekregen! De school is superleuk. Ik zit nu gewoon voor mezelf de balans op te maken wat mijn rol is geweest in het proces, en terwijl ik dit opschrijf, besef ik ook dat dat allicht onzichtbaar/onbewust al veel groter is dan ik kan zien. Daarnaast is het natuurlijk ook gewoon de realiteit dat je op korte termijn maar kleine beetjes kunt doen, en dat ontnuchtert ook gewoon weer; de wereld verbeteren is zo makkelijk niet ;-) Het 'goede gevoel' wat je als mens altijd wilt hebben na ergens gewerkt/geholpen te hebben mag van mij absoluut z'n rauwe randjes wel hebben eigenlijk... Ik kom al denkend en schrijvend meer en meer tot het besef dat ik m’n bijdrage hier zeker geleverd heb, en ook dat het nooit genoeg zal zijn en dat het héél erg leerzaam is om dit allemaal mee te maken. 

Verder heb ik op de een of andere manier opeens ENORM veel zin om weer in Nederland te zijn. Ik heb zooooooveel zin om m'n eigen vrienden en familie weer te zien, m'n eigen taal te spreken, m'n eigen eten te eten, m'n eigen land te zien. Komt waarschijnlijk doordat de terugreis nu opeens binnen handbereik ligt, dus ook wel logisch. Aan de andere kant ook niet helemaal gezond, want ik betrapte me er de afgelopen dagen op dat het nu voor me voelt alsof ik m'n tijd hier gewoon nog even uit moet zitten. De uitdaging in het werk is er voor mij ook wel een beetje af nu, gek genoeg, terwijl ik nog genoeg te doen heb. Maar het voelt allemaal een beetje zinloos, omdat ik hier toch over een paar weken weg ben. Erg he?! Ik ben maar even eerlijk. En nu ik me hier bewust van geworden ben, heb ik juist besloten te genieten van de laatste dagen hier, want ik weet zeker dat, als ik dat niet zou doen, ik dat achteraf behoorlijk stom van mezelf zou vinden; en ook niet eerlijk naar de mensen hier..
En Nederland komt vanzelf wel, daar hoef ik nu nog niet over na te denken. ;-) Maar o, wat heb ik zin om jullie allemaal weer te zien! :)

Wiljanne

SSB (4) - Paasfeest op SSB

Samen zingen, dansen, eieren tekenen en eieren zoeken.. Wij vieren (nieuw) leven! 

SSB (3) - Engelse les

Stralende, onzekere en geheimzinnige uitdrukkingen op de gezichten van de kinderen van TK (Kindergarten/groep 2). De Engelse les stond vanmorgen in het teken van ‘I am special’. De kinderen mochten iets meenemen van thuis, iets wat ze leuk vinden, en stopten dat in de ‘All About Me’-plastic tas. Aan de gezichten van de kinderen te zien denk ik dat dit hun eerste ervaring was met iets dergelijks: ‘iets van thuis’ laten zien op school. Twee werelden die elkaar opeens ontmoetten. In de kring vroeg de leerkracht met behulp van Ann, de Engelse praatpop en daarmee onze nieuwe klasgenoot, aan de kinderen: “What do you have?” De één had een boek mee, de ander een potlood, maar ook een grote knuffelbeer en een DVD-speler werden tevoorschijn gehaald. Elk kind toonde zijn voorwerp in de kring en met elkaar bedachten we de Engelse naam ervan, die we dan weer met zijn allen herhaalden. Zo ontzettend leuk!

Zo’n les klinkt voor een Nederlandse (kleuter)juf of –meester hoogstwaarschijnlijk heel gewoon. We zijn nu zo’n 3 weken bezig met Engelse lessen bij de kleuters, elke dag een kwartier, en ik ontdek dat deze aanpak en didactiek hier, op SSB, nog compleet nieuw is voor zowel de leerkrachten als de kinderen. (De lessen zijn geschreven door een Amerikaanse trainer/collega hier in Wamena.) Wat er dan zo anders is?
- De kring. Gewoonlijk zitten de kinderen in rijtjes van 4 à 5 achter elkaar op de grond tijdens een dergelijke les, of achter hun tafeltje (tijdens lessen als lezen en rekenen). Met de introductie van de Engelse lessen leek het me een leuke gelegenheid een ‘kring’ uit te proberen. Het is nog wel wat wennen (veel onrustiger), maar het is ook leuk!
- Een praatpop. Hilariteit! Zoveel aandacht en respect als er in Nederland aan een (praat)pop gegeven wordt, zo hilarisch is onze Ann hier. Inmiddels wennen de kinderen al steeds meer aan hun ‘nieuwe klasgenoot’ en wordt ze niet meer in haar hoekje geduwd, maar keurig rechtop gezet op haar eigen plekje.  En het werkt grandioos! Ann staat symbool voor Engels (praten), en het is ook nog eens hartstikke handig voor de leerkrachten, die natuurlijk veel sneller dan ik in de verleiding vallen om tijdens Engelse les toch een beetje Indonesisch te gebruiken... Ann kan in elk geval alléén maar Engels praten en verstaan.
- Een gesprek voeren met kinderen, in plaats van ‘na laten zeggen’. In de schoolse context is men heel erg gewend om de kinderen maar alle antwoorden gezamenlijk na te laten zeggen.

Al deze verschillen maken het enorm interessant om hier te werken; welke elementen uit het Nederlandse onderwijs geef ik door aan ‘hier’, omdat ze daadwerkelijk voor verbetering zorgen, en welke dingen laat ik zoals ze zijn, omdat dat prima past in de cultuur en context? 

Wiljanne

Juf Nerry met praatpop/krokodil Ann

Lentera Love & Marriage Seminar

Ons hoofd is vol gedachten. Levensverhalen die ons raken. Deze week denken we aan onze vrienden; Papua stellen die we afgelopen weekend nog beter leerden kennen. We organiseerden samen met Benny en Nerry een ’Love & Marriage Seminar’, een weekend vol workshops, hilarische spellen en eerlijke gesprekken. We kwamen diepe scheuren van gebrokenheid tegen, maar ook schitterende eye-openers en overwinningen. Wat een verschillen met Nederland. Het raakt ons enorm om van betekenis te mogen zijn op deze plek, waar goed onderwijs, eerlijke geloofsvoorbeelden en gezonde familie-relaties echt een uitzondering zijn. God wordt voor ons veel concreter. Geestelijke strijd is voel- en zichtbaar. Discipelschap krijgt een nieuwe dimensie; samen optrekken, elkaar confronteren en bemoedigen en ons leven delen met anderen.

Het begon allemaal bij de voorbereidingen een paar weken geleden. In de vele gesprekken met Benny en Nerry wordt al snel duidelijk dat er bizar ingewikkelde problemen spelen in de meeste huwelijken hier. We zijn dankbaar dat Benny en Nerry goed Engels spreken (met ons gebroken beginners-Indonesisch is een seminar organiseren toch wat lastig..) en dat ze jarenlang gevormd zijn door te studeren en te werken in een multicultureel team van inspirerende gelovigen. Bij de eerste brainstorm (gezellig een middag kletsen en bij elkaar eten) geeft Benny heel treffend aan waarom cross-cultureel werken zo vruchtbaar is: ’Wij zijn niet zo goed in structuur; als jullie ons daar nou bij helpen, dan geven wij weer de input over de cultuur en de problemen die hier spelen’. Super! Voor we een programma samen kunnen stellen moeten we toch echt eerst weten waar de meeste stellen tegenaan lopen. Soms geloven we gewoon bijna niet wat Benny en Nerry ons vertellen.. 

De meeste stellen trouwen hier omdat ze plotseling zwanger blijken te zijn. Veel ruimte om verkering te hebben en te daten geeft de familie je hier niet, dus men leert elkaar pas echt kennen met een huilende baby rond hen heen en wonend in een huis vol familie. Familie is hier misschien wel het grootste probleem. Er zitten mooie kanten aan een collectivistische cultuur, maar hoe de familie-relaties op dit moment vormgegeven worden is vaak erg ongezond. De familie eist al het geld op van de -bijvoorbeeld bij Lentera werkende- stellen. Veel familie geeft geld of een varken voor de bruiloft, maar vervolgens eisen ze heel hun leven geld en eten op van het nieuwe gezin. Een eigen huis is voor vrijwel niemand echt een ’eigen’ plekje (schijnt voor vrouwen in het bijzonder erg belangrijk te zijn, toch?). Familie komt en gaat, en sommigen blijven rustig een paar weken plakken. Er moet elke dag eten klaarstaan en zo blijft er maar weinig echte samen-tijd over.. (tijdens de workshop Love Languages was ’quality time’ dan ook het meest populair). En wanneer kan een stel lekker een avondje vrijen als er kinderen en ooms en tantes rondlopen? Bovendien is de druk van oudere familie (met name ooms), vaak met een animistisch wereldbeeld, bijna niet te weerstaan. Huilt een kind een beetje veel? Dat komt dan vast door het sperma van de man dat door de moedermelk mengt.. Er mag daarom, traditioneel gezien, na de geboorte van een kind 4 a 5 jaar geen gemeenschap plaatsvinden. Met alle gevolgen van dien. Mannen die naar andere vrouwen gaan (soms zelfs goedgekeurd door hun eigen vrouw), pornografie, prostitutie, etc. Een ander traditioneel denkbeeld gaat er vanuit dat een kind na 1 bevruchting nog niet volledig is. We hoorden een verhaal dat een man een tijdje vanuit het dorp naar de stad ging, terwijl zijn vrouw zwanger was. Toen hij terug kwam bleek een andere man veel seks te hebben gehad met zijn vrouw. ’Ik hielp je juist! Het kind moest nog afgemaakt worden: een arm, een been, het hoofd, etc.’

Zo kunnen we nog wel even doorgaan. Het is een enorme uitdaging om aan te sluiten bij deze ’beginsituatie’. Maar Benny en Nerry zijn moedige en bijzondere voorbeelden. Zelf hebben ze keuzes gemaakt die ze niet populair maakt bij familie (Benny wordt er op aangesproken dat hij altijd maar met zijn vrouw samen op de motor zit), maar die hun gezinnetje wel ten goede komt. Hun persoonlijke verhalen en struggles zijn een enorme kans om anderen aan het denken te zetten. Een positief, praktisch voorbeeld kan een enorm verschil maken. Zo zagen we afgelopen weekend een aantal belangrijke kwartjes vallen. ’Ik vind de Love Language (taal van de liefde) van mijn vrouw helemaal niet leuk, maar, ik ga het wel proberen te doen’, zei iemand. Een ander deelde in de Womans Only-workshop: ’Door alle familie in ons huis heb ik zoveel stress, ik heb geen eigen plekje en we maken ons zorgen om de financiën. Maar ik vind mijn man echt superlief, hij zorgt zo goed voor iedereen en nu gaat hij een eigen huisje voor ons bouwen!’

Het weekend starten we met ’Gods Masterplan’, hoe God man en vrouw samen bedoeld heeft in het huwelijk. Om de sfeer erin te krijgen doen we veel spelletjes en gekke opdrachten. De workshop ’Differences Men/Women’ zorgt voor veel gelach (en voor ons interessante culturele verschillen). Mannen en vrouwen blijken elkaar toch minder goed te kennen dan we denken.. Zo is shoppen helemaal niet belangrijk voor vrouwen (alleen hier?). Mannen willen graag kinderen (geeft status) en voor vrouwen is ’beschermd worden’ na ’persoonlijke aandacht’ het belangrijkst in een relatie. Een Nederlandse verpleegkundige, Mintje Kooijmans, komt uitleggen hoe het menselijk lichaam werkt. Er zijn veel vragen en iedereen luistert aandachtig naar de uitleg die ze nu misschien wel voor het eerst in hun leven horen. Het persoonlijke verhaal van Benny en Nerry laat misschien nog wel het meeste stof opwaaien. Ook de Women- en Men Only zorgt voor veel herkenning en openheid. De beste gesprekken vinden wellicht plaats tijdens de BBQ, het kampvuur, het zingen, dansen en de vrije tijd. De meesten hebben met meerdere mensen seks gehad (vind je het gek als je zonder ouders in een weeshuis opgroeit in een stad als Wamena?), wat nog steeds de nodige problemen oplevert. Familiedruk en money management worden als grootste problemen ervaren. Aan het begin van het seminar hebben we (anoniem) een enquete afgenomen; de helft van de stellen verlangt naar meer open gesprekken over hun huwelijk. Op de vraag ’We fight/quarrel every day’ is er maar 1 keer ’yes’ ingevuld (zou de enquete eerlijk ingevuld zijn?). Ik ben bang dat ik (Theo) die ene ’yes’ was.. Er is ook voor ons genoeg te leren :)

Voor iedereen naar bed gaat, is er nog een ’Romantic Time-for-Two’, bedacht door Wiljanne. Als opdracht vóór het seminar moest iedereen een liefdesbrief aan elkaar schrijven. Elk stel krijgt twee kaarsjes mee, de buitenlichten gaan uit, en over heel het terrein verspreid worden de brieven aan elkaar voorgelezen. Gegiechel klinkt, de kaarsjes gaan na een tijd langzaam uit, en iedereen zoekt een plekje om te gaan slapen. Benny besluit naast het kampvuur te gaan slapen, op een plaat triplex, met als kussen een zak kokosnootschillen… ’s Nachts om 3 uur komt zijn dochtertje Laura bij hem liggen, en om 6 uur ’s ochtends gaan ze samen naar de -ijskoude!- Baliem rivier om te wassen. Zondag sluiten we af met het BBQ’en van het overgebleven vlees, en bidden we samen, hand in hand, in een grote kring. God, zegen deze mensen en geef dat dit een aanleiding mag zijn voor verdere gesprekken. Een van de stellen besloot halverwege het seminar naar huis te gaan.. Bang voor de confrontatie, angst voor openheid in hun eigen huwelijk. Ze hebben te dealen met een familie die nog midden in het geestengeloof (animisme) zit. De geestelijke strijd barst los zodra ze dingen in het licht brengen en ervoor kiezen om zonden te belijden of te groeien in Liefde voor God en voor elkaar. Bid alsjeblieft mee voor hen! Soms duizelt het in ons hoofd als we bedenken dat de meeste Papua’s hier met nog veel heftigere problemen te dealen hebben. Wij werken hier met mensen die al een opleiding en een discipelschapstraining genoten hebben. Mensen als Benny en Nerry geven ons hoop. Zij delen nu uit aan anderen en betekenen veel voor mensen in hun eigen omgeving. Ze zijn een ’lentera’, een licht op Papua. 

Iedereen gaat moe, maar voldaan naar huis. ’Maandag allemaal rapporteren hoe de nacht was’, grapt Benny nog. Tja, wij komen thuis in een heerlijk knus huisje met een knapperend vuurtje, helemaal voor onszelf. De meesten zouden wel willen, maar durven nog geen ’nee’ te zeggen tegen familie. Lukas 14:26-27 krijgt voor mij weer een hele nieuwe lading. ’Als iemand tot Mij komt en niet haat zijn eigen vader en moeder en vrouw en kinderen en broers en zusters, ja, ook zelfs zijn eigen leven, die kan Mijn discipel niet zijn. En wie zijn kruis niet draagt en achter Mij aan komt, kan geen discipel van Mij zijn.’

Ik ben zelf veel aan het denken (en praten met Wiljanne) over onze ’roeping’. God confronteert me en zet me aan het denken. Discipelschap is niet fun. Het is geen comfortabel leven. Je moet iets opgeven om Jezus te volgen (the cost of discipleship). Het is samen, toegewijd groeien in het lijken op Jezus. Elkaar aanmoedigen, vergeving vragen, elkaar verantwoordelijk houden, consequenties bedenken, elkaar eerlijk confronteren en voor elkaar bidden. Wat een leerzame tijd hier. De maakbaarheid van het leven, alle comfort en alle mogelijkheden in Nederland waren een killer voor mijn persoonlijke geloof. Leven in een andere cultuur met nieuwe mensen en leven met een concrete opdracht (discipelschap vormgeven binnen Lentera) leert me opnieuw vertrouwen op onze levende God.

Theo

En natuurlijk de foto's!

SSB (2) – Trainen en getraind worden

SuHuPu! Stand Up, Hand Up, Pair Up. Eén van de ‘games’ om Active Learning toe te passen in je klas, die ik de laatste dagen geleerd heb van een Amerikaanse trainer. Boordevol ideeën, inspiratie en vragen zijn we gisteren teruggekomen van een paar ontzettend leuke en interessante dagen in naburig dorp Bokondini, zo’n 2,5 uur rijden van Wamena. De motortrip was wederom erg gaaf; de uitzichten hier in de bergen zijn onbetaalbaar. Alleen m’n stuitje vond het wat minder leuk. 
Afijn, in Bokondini is zeven jaar geleden een school ('Ob Anggen') opgestart vanuit hetzelfde idee als Sekolah Sinar Baliem, de school waar ik werk. Deze school heeft inmiddels zeven klassen, zestien leerkrachten en doet volop aan training en teambuilding. Juist deze dagen werden ze getraind door twee Amerikaanse docenten van een internationale school in Maleisië. Omdat ik ‘nog maar’ vier weken bezig ben in het trainingsleven, was het erg inspirerend om nu eens aan de andere kant van de tafel te zitten. Veel herkenning vanuit mijn PABO-colleges, maar zeker ook nieuwe inhoud én een goede opfrissing. Hoe zit het bijvoorbeeld ook alweer met de ‘follow-up’? Hoe maken de leerkrachten op SSB praktisch wat ze in de training leren? En hoe zorg ik ervoor dat de leerkrachten actief bezig zijn in mijn training en zich de inhoud eigen maken? 
Een ochtend rondlopen door de school in Bokondini leverden me onder andere de volgende ideeën op: méér Engelstalig onderwijs in de klas, Engelse training voor de leerkrachten en meer gebruik maken van liedjes in de klas. Heerlijk, nieuwe input; en nu ermee aan de slag. 

Maar wat is het ook gaaf om te zien wat er allemaal al in ‘mijn’ school(tje) gebeurt! Leerkrachten pikken inhoud van de trainingen direct op (spelletjes die we de dag daarvoor in de training geoefend hebben, worden de volgende dag gelijk uitgeprobeerd), leerkrachten komen met vragen over de invulling van een les en met veel plezier wordt er door de kinderen gespeeld en geknutseld in de nieuwe lees-, poppen- en knutselhoek. De poppenhoek is daarbij verreweg het populairst. (Nog niet over geschreven in een blog, maar toen ik na de kerstvakantie de poppenhoek introduceerde, was er hilariteit alom! Dit had niemand hier nog nooit gezien. De mannelijke leerkracht opperde het idee dat het wel heel handig zou zijn om deze te hebben in de klas, zodat de kinderen (meisjes…?) konden leren hoe ze hun moeder thuis moesten helpen in het huishouden…) 

Naast alle mooie en hoopvolle dingen die gebeuren, zijn er in de school ook genoeg zaken waar nog flink aan gewerkt moet worden. Leerkrachten die zomaar afwezig en niet bereikbaar zijn, de schoolscooter die zomaar door een leerkracht weken achter elkaar gebruikt wordt voor persoonlijk gebruik en onvoorbereide lessen. En wat doe je eigenlijk als de kinderen aan het spelen zijn? Blijf je dan in de klas, ga je je volgende les voorbereiden of misschien zelfs even een ommetje maken? En hoe professioneel ziet het eruit als je lesgeeft met je oordopjes in je oren? Regelmatig zit ik op school in de ‘personeelskamer’ te werken. Dan zie en hoor ik van alles om me heen, wat me vaak juist ook wel weer aan het lachen maakt. Bijvoorbeeld als een leerkracht een Engels liedje leert aan de kinderen en dat dan zo’n 20 keer zingt, waarbij één regel toch best moeilijk blijkt en meer als een soort gebrabbel uit de mond komt… De kinderen moeten dan maar zelf bedenken wat dat moet zijn. 

Het trainingsleven is een bijzonder leven; zeker in een andere/deze cultuur. Ik ben redelijk ‘nieuw’ in het vak, jong, wit en kritisch, in een cultuur waar men weinig onderwijs heeft genoten, weinig reflectief op zichzelf en anderen is en tegenover een blanke niet zomaar zegt wat hij denkt. Het is vaak zoeken, uitproberen en kijken of het aanslaat. Máár: we leren, we lachen, we genieten en we haken. Het is gewoon ontzettend boeiend hier :-)

PS. De school in Bokondini maakt deel uit van een discipelschapscommunity, gerund door Scotty en Heidi Wisley. Met hen hebben we veel gepraat. Daardoor zijn we enorm aan het denken gezet over discipelschap en hoe dat concreet (concreter) te maken binnen Lentera. Theo zal hier later nog wel meer over schrijven…

Wiljanne

Computerles 

Training volgen in Ob Anggen 

 Fun night!

SuHuPu! 

Samen traditionele Papua-worship zingen/leren 

In Bokondini worden ananassen ('nenas') verbouwd - speciaal!

Hiken naar de waterval; op de terugweg durfde ik hier overheen te lopen ;-) 

 

Mmm, lekker kippetjes roosteren boven een vuurtje 

Weer thuis!